De mystiek van de wederzijdse inwoning
Het evangelie van Thomas bestaat voor de helft uit uitspraken van Jezus, die niet in de normale evangeliën voorkomen. De uitspraken klinken erg Oosters, en zouden ook uit bv. de Bhagvad Gita kunnen komen. Iedere uitspraak is eigenlijk een meditatie op zich.
Het evangelie van Thomas is waarschijnlijk door de kerkelijke macht weg gecensureerd, omdat de uitspraken verwijzen naar het vermogen van de mens om Zelf (zonder hulp van de kerk) in contact te komen met God / De bron / De Oorsprong / het Licht.
het Evangelie van Thomas en Gnosis / de Gnostiek
Gnosis / de Gnostiek leerde dat de verlossing lag in het ontwaken van de goddelijke vonk in de menselijke geest en het opnieuw contact maken met de Goddelijke Geest. Hiervoor was een gids of leraar nodig, en in deze rol voorzag Christus. Degenen die zijn boodschap konden bevatten konden zelf net zo goddelijk worden als Christus zelf. (National Geographic mei 2006, p 63) Lees meer over Gnostiek in dit artikel.
En dat is nu precies wat het evangelie van Thomas herhaaldelijk en onbedekt zegt:
108
Jezus zegt: Wie de woorden uit mijn mond indrinkt, zal worden als ik,
en ik zal worden als hij en de verborgen dingen zullen hem geopenbaard worden
13
Thomas sprak: Meester, mijn mond kan in het geheel geen woorden vinden om uit te spreken, wiens gelijke U bent. Jezus sprak: Ik ben je meester niet meer, want jij hebt gedronken, jij hebt je bedronken uit de opwellende bron, die ik heb aangeboord.
(Quispel1, p314 en p85)
Jezus als wijsheidsleraar: wie zou niet aan zijn voeten willen zitten en luisteren naar zijn woorden, ‘zijn woorden indrinken’, om met de woorden van het evangelie van Thomas te spreken!
Dát is wat mij ontroert en raakt, niet al die theologies prietpraat en muggezifterij!
Wat dat betreft lijkt Jezus met zijn 11 apostelen opeens verdacht veel op een Indiase Baba die met zijn volgelingen rond een vuur zit!Quispel vergelijkt Logos 108 dan ook met de beroemde spreuk uit de Indische filosofie: ‘Tat tvam asi”, ‘Dat zijt gij’.
Of nog meer ontnuchterend zoals Harish Johari (de leraar van mijn Yogaleraar) zo mooi kon zeggen:”Ik ben slechts een medereiziger, ik ben er alleen al vaker geweest, en daarom kan ik de weg wijze.
Het vroege Christendom (nog zonder instituut kerk) is volgens velen de verbinding tussen de oude mysterie-godsdiensten uit bv Egypte, Griekenland en Rome, en de Gnostiek.
Teksten uit het evangelie van Thomas
Het Evangelie van Jezus bevat alleen de woorden van Jezus, geen context, geen verhaal eromheen, zoals bij de kerkelijke evangeliën. Ongeveer de helft van de uitspraken zijn bekend uit de Bijbel (wel vaak anders geformuleerd). De andere helft zijn niet in de Bijbel terug te vinden.
Quispel meent dat het Evangelie van Thomas stamt van ±50 na Chr., ver vóór de Bijbelse evangeliën (±100 na Chr)
Het werpt een nieuw licht op historische Jezus- Jezus als leraar van goddelijke, verlossende wijsheid: mens moet inkeren tot zichzelf, en daar kan hij God vinden.
Het zijn geheime woorden, dwz. esoterische woorden: niet te verstaan tenzij je een innerlijke bevinding ervan hebt. (Quispel 4)
Steeds maar weer opnieuw lezen dus, evt uit het hoofd leren, en erop mediteren, zodat de woorden van Jezus in jou verinnerlijkt worden.
Hieronder een aantal van de uitspraken uit het Evangelie van Thomas die mij het meeste aanspreken
1
Iedereen die de diepere zin van mijne Woorden achterhaalt,
zal de dood niet smaken.
2
Laat iemand die zoekt, niet ophouden te zoeken, totdat hij gevonden heeft
en als hij gevonden heeft zal hij zich verwonderen
en als hij zich verwonderd heeft, zal hij als koning heersen
en als hij als koning geheerst heeft
zal hij daarna ruste vinden.
3
Het Koninkrijk van God is binnen in jullie,
en het is buiten jullie.
Iedereen, die zichzelf kent, zal het vinden.
En wanneer jullie jezelf zult kennen,
zullen jullie beseffen dat jullie zonen zijn van de Levende Vader.
Maar als jullie jezelf niet zult kennen,
dan verkeren jullie in armoede,
en zijn jullie de armoede.
22
Als jullie de twee één maakten,
als jullie het binnenste maakt als het buitenste,
en als je het mannelijke en het vrouwelijke een en hetzelfde maakt,
als jullie het vleselijke oog vervangen door een innerlijke schouwen,
je lijfelijke hand vervangt door een geestelijke tastzin,
en je loopbaan vervangt door een levenswegen,
je uiterlijke verschijning vervangt door het beeld van God in de ziel,
dán zullen jullie ingaan tot het Koninkrijk.
24
Er is licht in het binnenste van een verlicht mens,
en hij verlicht de hele wereld.
Als een mens geen licht geeft is hij duisternis.
30
waar er twee zijn, daar ben ik
waar er één is, daar ben ik met hem
50
Als zijjullie vragen: Wat is het teken dat de Vader in jullie is?
Antwoordt hen dan: het is een ruste en een beweging”.
67
Wie alles kent behalve zichzelf,
weet niets.
77
Ik ben het licht, dat boven hen allen is.
Ik ben het Al.
Het Al kwam uit mij voort,
En het Al reikt tot mij.
108
Wie de woorden uit mijn mond indrinkt,
zal worden als ik,
en ik zal worden als hij,
en de verborgen dingen zullen hem geopenbaard worden.
(tat tvam asi – Gij zijt Dat)
Externe links
Website over het Thoms Evangelie thomasevangelie.nl
Wikipedia over het Evangelie van Thomas.